Pogoda za oknem zachęca do wyjazdu w nieznane. Warto się zatem zastanowić kiedy, na jakich zasadach i w jakim wymiarze przysługuje nam urlop wypoczynkowy.

 

Urlop wypoczynkowy to czas zarezerwowany na odpoczynek. Pracodawca ma obowiązek udzielić go w roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył do niego prawo. Oczywiście za czas urlopu pracownikowi należy się wynagrodzenie, które otrzymałby, gdyby w tym czasie pracował. Warto zaznaczyć, że nikt nie może zrzec się prawa do urlopu.

 

 

Pracownik, który podjął pracę po raz pierwszy, w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, uzyskuje prawo do urlopu wypoczynkowego z upływem każdego przepracowanego miesiąca w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku.

Prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym roku kalendarzowym z góry. Oznacza to, że w dniu 1 stycznia każdego roku przysługuje mu pełny wymiar urlopu.

 

To, ile dni urlopu wypoczynkowego przysługuje pracownikowi w danym roku zależy od jegob stażu pracy:

Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, wymiar przysługującego mu urlopu wypoczynkowego ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika, biorąc za podstawę w/w wymiar urlopu. Niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia.

 

UWAGA! Wymiar urlopu w danym roku kalendarzowym, ustalony we wskazany powyżej sposób, nie może przekraczać wymiaru 20 / 26 dni.

 

Anna Nowak jest zatrudniona w firmie sprzątającej na 1/2 etatu. Jej staż pracy wynosi 8 lat. Przysługuje jej zatem 10 dni urlopu w danym roku kalendarzowym.

 

Oczywiście, że tak! Następuje to bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób ustania stosunku pracy.

W przypadku gdy pracownik jednocześnie pozostaje w dwóch lub więcej stosunkach pracy wliczeniu podlega także okres poprzedniego niezakończonego zatrudnienia w części przypadającej przed nawiązaniem drugiego lub kolejnego stosunku pracy.

 

Anna Nowak w okresie od stycznia do grudnia 2018 roku jest zatrudniona w firmie X. Łączny okres zatrudnienia u tego pracodawcy wynosił 3 lata – Pani Ani przysługiwały 3 miesiące wypowiedzenia, w okresie których wykorzystała zaległy urlop, a w pozostałym czasie została zwolniona z obowiązku świadczenia pracy. Od listopada 2018 roku podjęła pracę w firmie Y.

Pani Ani przysługuje 20 dni urlopu w ciągu roku.

20 dni / 12 miesięcy = 1,66 dnia urlopu za każdy przepracowany miesiąc

1,66 x 2 = 3,33 dnia urlopu u drugiego pracodawcy

 

Do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się z tytułu ukończenia:

UWAGA! Wyżej wskazane okresy nie podlegają sumowaniu!

Jeśli pracownik pobierał naukę w czasie zatrudnienia do okresu zatrudnienia, od którego zależy wymiar urlopu wlicza się albo okres pracy albo okres nauki – w zależności od tego, co jest korzystniejsze dla pracownika.

 

Urlopu udziela się w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, w wymiarze godzinowym, odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu pracy pracownika w danym dniu. Jeden dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy.

Jednakże jedynie w sytuacji, gdy część urlopu pozostała do wykorzystania jest niższa niż pełny dobowy wymiar czasu pracy pracownika w dniu, na który ma być udzielony urlop, jest możliwe udzielenie pracownikowi urlopu w dniu pracy w wymiarze godzinowym odpowiadającym części dobowego wymiaru czasu pracy.

 

Pracownik może złożyć wniosek o podzielenie przysługującego mu urlopu na części. W takim jednak przypadku co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.

 

Urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów, które ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Należy zatem zaznaczyć, że pracodawca nie ma obowiązku udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego w terminie wskazanym przez niego we wniosku.

 

UWAGA! Planem urlopów nie obejmuje się urlopu na żądanie pracownika.

 

Jeżeli pracownik nie wykorzystał urlopu wypoczynkowego w terminie ustalonym zgodnie z planem urlopów, pracodawca ma obowiązek udzielić go pracownikowi najpóźniej do 30 września następnego roku kalendarzowego. Nie dotyczy to jednak urlopu udzielanego na żądanie pracownika.

Rozpoczęcie urlopu 30 września uważa się za zachowanie terminu.

Mając na uwadze wyrok Sądu Najwyższego  z dnia 5 grudnia 2000 roku (sygn. akt: I PKN 121/00), powiadomienie pracodawcy o rozpoczęciu zaległego urlopu nie usprawiedliwia nieobecności pracownika w pracy. Zatem jeśli pracodawca nie spełni obowiązku udzielenie zaległego urlopu pracownikowi do dnia 30 września, pracownik nie może go rozpocząć bez zgody pracodawcy!

 

Pracodawca może udzielić pracownikowi zaległego urlopu nawet w przypadku, gdy pracownik na to nie wyraża zgody.

 

W przypadku rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi, który nie wykorzystał przysługującego mu urlopu w części lub w całości, przysługuje ekwiwalent pieniężny.