Pracodawca zobowiązany jest do wypłaty pracownikowi wynagrodzenia co najmniej raz w miesiącu. Powinno to następować w stałym, z góry ustalonym w umowie o pracę terminie. Wynagrodzenie przysługuje za wykonaną pracę i zgodnie z przepisami prawa pracy wypłaca się je z dołu, niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego. Gdy ustalony dzień wypłaty przypada w dniu, który jest dniem wolnym od pracy, wynagrodzenie powinno zostać wypłacone w dniu poprzedzającym ten dzień.
Niejednokrotnie w praktyce zdarza się, że pracodawcy nie wypłacają swoim pracownikom wynagrodzenia w ustalonym terminie. Jeśli taka sytuacja miała miejsce w Twoim życiu, ten wpis jest właśnie dla Ciebie.
Co może zrobić pracownik w sytuacji, gdy pracodawca nie wypłacił mu wynagrodzenia za wykonaną pracę na czas?
Pracownikowi przysługują trzy wyjścia. Po pierwsze, może on złożyć skargę do Państwowej Inspekcji Pracy. Drugim, czasochłonnym (i niekiedy kosztownym) rozwiązaniem jest złożenie pozwu do sądu pracy. Kolejną możliwością jest pożegnanie się z dotychczasowym pracodawcą, a mianowicie rozwiązanie umowy o pracę w trybie natychmiastowym.
Skarga do Państwowej Inspekcji Pracy.
Pracownik może zawiadomić okręgowego inspektora pracy o tym, że pracodawca nie wypłaca wynagrodzenia na czas, a więc łamie przysługujące mu prawa.
Skarga może być złożona pisemnie, telegraficznie, za pomocą telefaksu, poczty elektronicznej, formularza e -skargi bądź ustnie do protokołu.
Poniżej znajduje się link do formularza e-skargi:
Co istotne z punktu widzenia relacji między pracownikiem a pracodawcą, inspektor pracy zobowiązany jest do zachowania w tajemnicy faktu, że kontrola przeprowadzana jest w następstwie skargi, chyba że zgłaszający skargę wyrazi pisemną zgodę na ujawnienie jego tożsamości. Innymi słowy, pracownik zachowuje pełną anonimowość, przez co nie jest narażony na negatywne konsekwencje ze strony pracodawcy.
W przypadku stwierdzenia, że pracodawca naruszył prawa pracownicze, nie wypłacając pracownikowi wynagrodzenia w ustalonym terminie, okręgowy inspektor pracy może:
- nakazać pracodawcy wypłatę należnego wynagrodzenia za pracę, a także innego świadczenia przysługującego pracownikowi, nakazy w takich sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu,
- ukarać pracodawcę mandatem w wysokości od 1.000 – 2.000 zł. W przypadku odmowy przyjęcia mandatu karnego inspektor pracy występuje do sądu z wnioskiem o ukaranie – w takich sprawach sąd może nałożyć karę grzywny w wysokości od 1.000 – 30.000 zł.
Pozew do sądu pracy.
Jeśli pracodawca zalega z wypłatą wynagrodzenia za pracę, pracownik może złożyć do sądu pozew o zapłatę zaległego wynagrodzenia.
Pracownik może złożyć pozew osobiście lub przez pełnomocnika (adwokata, radcę prawnego, małżonka, rodzeństwo, zstępnego, wstępnego bądź osobę pozostającą z nim w stosunku przysposobienia). Należy pamiętać, że pełnomocnikiem w sprawach ze stosunku pracy może być także przedstawiciel związku zawodowego, inspektor pracy albo pracownik zakładu pracy, w którym pracownik jest lub był zatrudniony.
Pracownik może dokonać wyboru sądu, do którego skieruje pozew. Może to być albo sąd, w okręgu którego ma miejsce zamieszkania bądź siedzibę pracodawca (pozwany) albo sąd, w którego okręgu praca jest lub była wykonywana albo przed sąd, w którego okręgu znajduje się zakład pracy.
Jeżeli wartość przedmiotu sporu (wysokość zaległego wynagrodzenia, którego domaga się pracownik) nie przekracza 75.000 zł pozew wnosi się do sądu rejonowego. Natomiast w sytuacji, gdy żądanie jest wyższe niż 75.000 zł pracownik powinien skierować pozew do sądu okręgowego.
Warto wskazać, że pracownik jest zwolniony od uiszczania opłat sądowych (m.in. opłaty od pozwu) w sytuacji, gdy wartość przedmiotu sporu nie przekracza 50.000 zł. W przeciwnym razie, obowiązany jest wnieść opłatę od pozwu w wysokości 5% wartości przedmiotu sporu, jednak nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 100.000 zł.
UWAGA! Pracownik może także domagać się zasądzenia od pracodawcy na jego rzecz ustawowych odsetek za opóźnienie!
Natychmiastowe rozwiązanie umowy o pracę.
Niewypłacanie przez pracodawcę wynagrodzenia za pracę w ustalonym terminie stanowi ciężkie naruszenie jego podstawowych obowiązków wobec pracownika. W takiej sytuacji pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia.
Aby oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy w tym trybie było skuteczne, powinno ono przybrać formę pisemną. Ponadto, pracownik obowiązany jest wskazać w nim przyczynę uzasadniającą rozwiązanie umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia.
UWAGA! W takiej sytuacji pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia. Oznacza to, że pracownikowi, mimo że nie wykonuje pracy w okresie wypowiedzenia, przysługuje prawo do domagania się wypłaty sumy pieniężnej odpowiadającej wysokości wynagrodzenia za okres, który zgodnie z przepisami prawa pracy stanowi okres wypowiedzenia, w którym pracownik zobowiązany był do świadczenia pracy.
Luiza Szmyt
Jestem prawniczką. Specjalizuję się w prawie pracy. W wolnym czasie czytam dobre książki, podróżuję i (próbuję) gotować. Chcę pokazać Ci, że prawo nie musi być niezrozumiałym ciągiem liter.