Zdarza się, że pracownicy potrzebują urlopu, który przekracza wymiar przysługującego im urlopu wypoczynkowego albo znajdują się w takiej sytuacji, że muszą na jakiś czas “zrezygnować” z pracy, aby np. podjąć inną pracę, nie doprowadzając przy tym do rozwiązania stosunku pracy. W takich sytuacjach pomocna jest instytucja urlopu bezpłatnego.
Czy każdy pracownik jest uprawniony do urlopu bezpłatnego?
Tak, każdy pracownik ma prawo skorzystać z urlopu bezpłatnego. Jednak jest to możliwe tylko wtedy, gdy wyrazi na to zgodę pracodawca.
ZAPAMIĘTAJ: Pracodawca musi wyrazić zgodę na skorzystanie z urlopu bezpłatnego. W żadnym wypadku pracownik nie może rozpocząć korzystania z urlopu bezpłatnego bez uzyskania zgody pracodawcy.
Czy udzielenie urlopu bezpłatnego jest obowiązkiem pracodawcy?
Nie, pracodawca może, ale nie musi udzielić pracownikowi urlopu bezpłatnego.
WYJĄTEK: Młodociani. Pracodawca jest obowiązany na wniosek młodocianego, ucznia szkoły dla pracujących, udzielić mu w okresie ferii szkolnych urlopu bezpłatnego w wymiarze nieprzekraczającym łącznie z urlopem wypoczynkowym 2 miesięcy. Wówczas okres urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.
W jaki sposób pracownik powinien złożyć wniosek o udzielenie urlopu bezpłatnego?
Należy podkreślić, że pracodawca może udzielić urlopu bezpłatnego pracownikowi wyłącznie na jego wniosek. Wniosek musi przybrać formę pisemną.
Czy pracownik musi uzasadniać wniosek o udzielenie urlopu bezpłatnego?
Nie, pracownik nie musi uzasadniać wniosku o udzielenie urlopu bezpłatnego.
Czy ustawodawca limituje w jakiś sposób wymiar urlopu bezpłatnego?
Nie, pracownik może wnioskować o udzielenie mu urlopu bezpłatnego w takim wymiarze, jaki uzna za odpowiedni, stosownie do jego potrzeb.
Czy pracodawca jest związany wnioskiem pracownika?
Nie, pracodawca, może ale nie musi udzielić urlopu bezpłatnego pracownikowi, co zostało już wyżej wskazane.
Ponadto, pracodawca może udzielić urlopu bezpłatnego pracownikowi w wymiarze niższym niż wymiar, o który wnioskował.
UWAGA: Pracodawca w żadnym wypadku nie może udzielić urlopu bezpłatnego w wymiarze wyższym niż wnioskowany przez pracownika.
Czy pracodawca może odwołać pracownika z urlopu bezpłatnego?
Zależy to od woli stron, tj. pracownika i pracodawcy. Ustawodawca przewidział, że w razie udzielenia urlopu bezpłatnego dłuższego niż 3 miesiące, strony mogą przewidzieć dopuszczalność odwołania pracownika z urlopu z ważnych powodów.
Czy okres urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawienia pracownicze?
Co do zasady nie.
WYJĄTEK: Sytuacja, gdy za zgodą pracownika wyrażoną na piśmie pracodawca udziela mu urlopu bezpłatnego w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy przez okres ustalony w zawartym w tej sprawie porozumieniu między pracodawcami. Wówczas okres urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze u dotychczasowego pracodawcy.
Luiza Szmyt
Jestem prawniczką. Specjalizuję się w prawie pracy. W wolnym czasie czytam dobre książki, podróżuję i (próbuję) gotować. Chcę pokazać Ci, że prawo nie musi być niezrozumiałym ciągiem liter.