Ten artykuł jest kontynuacją poprzedniego, który był wprowadzeniem do problematyki mobbingu. Jeśli go nie czytałeś – znajdziesz go
tutaj. Jeśli czytałeś poprzedni artykuł i zastanawiasz się, z jakimi roszczeniami może wystąpić osoba mobbingowana zachęcam do dalszego czytania.
Na podstawie Kodeksu pracy osoba mobbingowana może wystąpić przeciwko pracodawcy z roszczeniem o zadośćuczynienie za doznaną krzywdę bądź (oraz) z roszczeniem o odszkodowanie.
Niezależnie od roszczeń przysługujących pracownikowi, który doznał mobbingu w miejscu pracy na podstawie Kodeksu pracy, może on dochodzić swoich praw na gruncie prawa cywilnego.
Kiedy pracownik, który doznał mobbingu może dochodzić od pracodawcy zadośćuczynienia za doznaną krzywdę?
Zgodnie z przepisem Kodeksu pracy pracownik, który doznał mobbingu może dochodzić od pracodawcy odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w sytuacji, gdy mobbing wywołał u niego rozstrój zdrowia.
Uwaga! Poszkodowany musi udowodnić przed sądem pracy, że doszło do rozstroju zdrowia.
Zapamiętaj! Pracownik, który doznał w pracy mobbingu może dochodzić zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wyłącznie od pracodawcy, niezależnie od tego, czy to pracodawca był mobberem, czy zupełnie inna osoba.
Czy ustawodawca wprowadził limit zadośćuczynienia, którego może dochodzić od pracodawcy pracownik, który doznał mobbingu w pracy?
Nie, ustawodawca nie określił wysokości zadośćuczynienia, którego może dochodzić pracownik poszkodowany mobbingiem.
Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego sądy pracy przy zasądzaniu konkretnych kwot zadośćuczynienia biorą pod uwagę przede wszystkim:
- rozmiar doznanej krzywdy,
- stopień wywołanych cierpień psychicznych lub fizycznych,
- ich intensywność,
- czas trwania,
- nieodwracalność następstw doznanej krzywdy.
Należy zauważyć, że w konkretnych sytuacjach mogą być to bardzo różne kwoty. Kwota zadośćuczynienia może obejmować zarówno krzywdy majątkowe (np. koszty leczenia, koszty przekwalifikowania zawodowego) jak i krzywdy niemajątkowe (w sferze psychicznej i psychologicznej poszkodowanego).
Kiedy pracownik, który doznał mobbingu może dochodzić od pracodawcy odszkodowania na podstawie Kodeksu pracy?
W pierwszej kolejności należy wskazać, że odszkodowanie na podstawie Kodeksu pracy w przypadku mobbingu było przedmiotem ostatniej nowelizacji Kodeksu pracy.
Aktualnie od 7 września 2019 r. na podstawie Kodeksu pracy pracownik może dochodzić od pracodawcy odszkodowania po pierwsze w sytuacji gdy doznał mobbingu oraz po drugie w sytuacji gdy wskutek mobbingu rozwiązał umowę o pracę.
Przed nowelizacją roszczenie o odszkodowanie na podstawie Kodeksu pracy było dopuszczalne jedynie w sytuacji, gdy pracownik wskutek mobbingu rozwiązał umowę o pracę.
W jakiej wysokości pracownik, który doznał mobbingu może dochodzić od pracodawcy odszkodowania na podstawie Kodeksu pracy?
Pracownik może dochodzić odszkodowania w wysokości nie niżej niż wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Uwaga! Ustawodawca nie wskazał górnej granicy wysokości odszkodowania za poniesioną przez pracownika szkodę.
Zapamiętaj! Pracownik może dochodzić odszkodowania na podstawie Kodeksu pracy wyłącznie od pracodawcy, niezależnie od tego, czy był on mobberem czy była nim zupełnie inna osoba.
Uwaga! Pracownik jest zobowiązany wykazać, że wszystkie przesłanki mobbingu zostały zrealizowane (wymienione zostały one
tutaj) jak również wykazać poniesioną przez niego szkodę.
Czy jest dopuszczalne dochodzenie przez pracownika jednocześnie zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz odszkodowania za poniesioną szkodę?
Ustawodawca nie przewidział żadnych wyjątków, dlatego jest to dopuszczalne – oczywiście tylko w sytuacji gdy zachodzą ku temu przesłanki.
Kiedy pracownik, który doznał mobbingu w miejscu pracy może wystąpić z roszczeniami na podstawie Kodeksu cywilnego?
Po pierwsze pracownik, który doznał mobbingu w miejscu pracy może dochodzić ochrony swoich dóbr osobistych, tj. m.in. ochrony godności, dobrego imienia, czy prawa do prywatności. Jest to możliwe w sytuacji, gdy dobra osobiste pracownika wskutek mobbingu zostały zagrożone lub naruszone. W takiej sytuacji pracownik może dochodzić od pracodawcy bądź od osoby, która była mobberem:
- w razie zagrożenia – zaniechania tego działania a
- w razie naruszenia – zaniechania tego działania, zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny a także, aby osoba która dopuściła się naruszenia podjęła środki zmierzające do usunięcia jego skutków np. przeprosiła publicznie ofiarę.
Po drugie, jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda osobie mobbingowej, może ona dochodzić odszkodowania na zasadach ogólnych tj. na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym.
Po trzecie, moim zdaniem, ofiara mobbingu może także wystąpić z roszczeniem o odszkodowanie na podstawie art. 415 Kodeksu cywilnego przeciwko bezpośredniemu mobberowi, niebędącemu jednocześnie pracodawcą. Wskazany przepis stanowi, że kto z winy swojej wyrządził drugiemu szkodę obowiązany jest do jej naprawienia.
Uwaga! Należy pamiętać, że dochodząc odszkodowania na podstawie art. 415 Kodeksu cywilnego na pracowniku – ofierze spoczywa ciężar udowodnienia mobbingu, szkody oraz związku przyczynowego między mobbingiem (czynem niedozwolonym) a szkodą.
Drogi Czytelniku,
Jeśli spotkałeś się z mobbingiem w miejscu pracy bądź sam jesteś jego ofiarą i potrzebujesz pomocy prawnika – napisz do mnie. Wspólnie postaramy się znaleźć najlepsze dla Ciebie rozwiązanie.
